Oruca nasıl niyet edilir, ne denir? Niyet etmeden oruç tutulur mu, unutursak ne olur?

Ramazan ayı 1 Mart’ta başlıyor ve 29 Mart 2025 tarihinde sona erecek. Milyonlarca Müslüman, bu mübarek ayda oruç ibadetini yerine getirecek. En çok merak edilen konuların başında ise oruç niyeti geliyor. Oruca niyet ederken ne söylenmesi gerektiği aratılıyor. Ramazan’da genellikle sahura kalktığımızda ezan okunmadan niyet ediliyor. Ancak bazıları niyet etmeyi unutabiliyor. Hal böyleyken orucun kabul olup olmayacağı da merak ediliyor. Niyet etmek, orucun şartlarından olarak biliniyor. Peki, Diyanet’e göre oruca nasıl niyet edilir, ne denir? Niyet etmeden oruç tutulur mu, unutursak ne olur?
ORUCA NASIL NİYET EDİLİR, NE DENİR?
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın, oruca nasıl ve ne zaman niyet edilmesi gerektiği konusunda açıklaması şöyle:
“Niyet etmek orucun şartlarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Kalben niyet etmek yeterli ise de niyeti dil ile ifade etmek menduptur. Oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır.
Ramazan orucu, belli günlerde tutulmak üzere adanan oruçlar ile nâfile oruçlar için niyet etme vakti, güneşin batması ile ertesi gün tepe noktasına gelmesi öncesine (10 dk.) kadarki süredir ancak imsaktan sonra yapılacak niyetin geçerli olması için bu vakitten itibaren bir şey yenilip içilmemiş, oruca aykırı bir iş yapılmamış olması gerekir. Aksi takdirde gündüz niyet caiz olmaz (Kâsânî, Bedâî’, 2/85). Bu oruçlar için “yarınki orucu tutmaya” şeklinde mutlak niyet yeterlidir. Bununla birlikte geceden niyet edilmesi ve “yarınki Ramazan orucuna” şeklinde orucun belirlenmesi daha faziletlidir. Ramazan’ın her günü için ayrı niyet edilmesi gerekir (Mevsılî, el-İhtiyâr, 1/126-127).
Kaza, keffaret ve bir zamana bağlı olmaksızın adanan oruçlar için gün batımından itibaren en geç imsak vaktine kadar niyet edilmiş olmalıdır. Bu tür oruçlara niyet edilirken, “falanca kaza, keffaret veya adak orucuna” şeklinde belirtilmesi gerekir.
Şâfiî mezhebine göre ise nâfile dışındaki tüm oruçlara geceden niyet edilmelidir. İmsak vaktine kadar niyet edilmemişse o günün orucu geçerli olmaz. Nâfile oruçlara ise güneş tepe noktasına gelmeden öncesine kadar niyet edilebilir (Şirâzî, el-Mühezzeb, 1/331-332).”
Tansiyon hastaları oruç tutabilir mi Diyanet? Hangi hastalığı olanlar oruç tutamaz?
NİYET ETMEDEN ORUÇ TUTULUR MU?
Dinimize göre, oruç için niyet etmek şarttır. Ancak niyet, sadece sözle ifade edilmez. Aynı zamanda kalben de oruç tutmaya kesin karar vermiş olmak anlamına gelir.
ORUCA NİYET ETMEYİ UNUTURSAK NE OLUR?
Ramazan orucu ve farz oruçlarda, niyet etmeyi unutursak ve imsak vakti geçmişse, o günkü oruç geçersiz olur. O günü oruçsuz geçirip, daha sonra kaza etmek gereklidir. Niyet kalben yapılabilir, ancak dil ile söylemek daha faziletli kabul edilir.