Dış politikadaki son gelişmelerin uluslararası ilişkilere etkisi Güç Oyunu'nda masaya yatırıldı. Kıbrıs Barış Harekatı'nın 50. yıl törelerinde Türk savunma sanayisinin dikkat çeken gövde gösterisi ve Biden'ın ABD seçimlerinde adaylıktan çekilmesi ele alındı. Yasin Erçağlayan sordu, akademisyenler Dr. Naim Babüroğlu, Prof. Dr. Ece Baban, Dr. Cenk Özatıcı ve gazeteci Yazar Nedret Ersanel Güç Oyunu'nda yanıtladı. Programda öne çıkan konu ve başlıklar ise şu şekilde:
KIBRIS SORUNU NASIL BAŞLADI?
Dr. Naim Babüroğlu: ABD ve AB, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'ne tüm toprakları sahiplenici politika gütmesini sağladı. Kıbrıs Barış Harekatı yapıyorsunuz, barış anlaşması imzalıyorsunuz sonra AB gelip diyor ki "Tüm toprakların yönetim Rum yönetiminde ve dolayısıyla AB'dir" diyor. Kıbrıs sorunu Türkiye-AB sorununa dönüştü.
Kıbrıs, Osmanlı toprağıydı, başka bir ülkenin değildi. 1878'de İngiltere'ye devrettik. Stratejik hata yapıldı. Bunu da hatırlatmak gerekir.
Prof. Dr. Ece Baban: Mısır, İsrail ve Yunanistan kendi aralarında savunma anlaşmaları üzerine bir araya geldiler.1974 Kıbrıs Barış Harekatı, Türkiye'nin savunma sanayisinin gelişmesi gerektiğini gösteren en önemli olaylardan biriydi.
Nedret Ersanel: (50 gemilik kortej ve gövde gösterisi) Şu an Kıbrıs'ta gövde gösterisi dediğimiz şey Türk donanmasının 3'te ya da 4'te biri. Bu kutlamaların şöyle faydası oldu. Her yıl dönümünde siyasi tarihe ilişkin yeni şeyler öğreniyoruz. Bu kadar zaman diliminde parçaların hala yazılmadığı görülüyor.
BIDEN ADAYLIKTAN ÇEKİLDİ
Dr. Naim Babüroğlu: NATO zirvesi özellikle kırılma noktası oldu. Orası liderler zirvesi ve isimleri bile karıştırdı. 32 ülkenin liderliğini yapan bir örgüt. NATO önemli bir güç ve ABD'nin istemediği bir Biden aktörü ortaya çıktı. Bu açıkça da belirtildi. Sonra da kovid olduğu söylendi. Ama kovid olmadığı yönünde söylentiler de var. "Hastayım" şeklinde tweet atmıştı.
Demokratların ağır olanların devreye girdiği ve bir doktor heyeti raporunun kamuoyuna açıklanacağı yönünde girişim olunca adaylıktan çekilmek zorunda kaldı.
Dr. Cenk Özatıcı: Resmi aday değildi ama destekleneceği taahhüt edilmişti. Peki ne olacak? Biden'ın halefini belirleme yetkisi yok. Harris'i işaret etmesi bir şeyi değiştirmez. Yeni aday belirlenebilir. Trump'ın kazanacağını ön görüyorum. Trump iktidara gelince üç ana amacı olacak; ekonomi, sınır (göç politikası), Asya-Pasifik (Çin) olacak. Bunun da Avrupa üzerinde muazzam etkileri olacak. ABD'de gerçek tehdidin Pasifik kaynaklı özellikle Çin kaynaklı olduğu düşünülüyor. Yani Orta Doğu kaynaklı değil. Burada Türkiye'nin manevra alanı doğabilir.
BIDEN YERİNE KİM ADAY GÖSTERİLECEK?
Dr. Naim Babüroğlu: Trump tüm sembolleri kullanıyor ve suikast girişimini de kullandı. ABD de Trump'ı kabullenmiş durumda.
Nedret Ersanel: Biden'ın çekilmesi teklifsiz değildir. Karşılıklı anlaşmalar vardır. Kendisinden sonra başkan kim olacak? Politikaları ne olacak? Bu hali ile Harris de kazanamayacağına göre önümüzdeki dönemde büyük değişiklikler olacak. Cumhuriyetçilerin de politikaları da değişecektir. Temel bir söylem değişikliği olmadan olmayacağını Biden'ı ikna edenler biliyor. Bunlar sadece politikacılar değil. Amerika süre giden sıra dışı durumu durdurup güncelleyecek. Yeni politika yapılacak.
Gazeteci Serra Karaçam: (ABD'den telefon bağlantısı) Bugün yarın açıklanacak diye beklenen bir karardı. Biden sonrası öne çıkan isim Harris. Biden'a seçim kampanyası için yapılan bağışlar Harris'e kalıyor. Biden'ın doğru aday olmadığı konusunda hemfikir olunduğu için demokratlar Harris'in arkasında duracak mecburen. Demokrat Parti'de çok kabul gören bir isim değil. Daha güçlü olabilecek adaylar da var. Ama aynı kampanya bağışı ile çıkabilecek bir aday yok.
Harris'ten farklı yönetim politikası beklenmiyor. Biden çizgisinden devam edecek. Trump da İsrail'e 'Savaşı bitirin' yönünde politika uygulayacak.
Dr. Naim Babüroğlu: Eğer Trump gelirse NATO'da aynı güç olmayacak. AB'de tek cephe güçlüğü olmayacak. Trump'a yapılan suikast girişimi Kennedy'ye yapılan suikast gibi. Şu anda hayatta olmayabilirdi. Yani ABD Başkanı sadece ABD Başkanı değil, NATO'nun da başkanıdır, AB'yi de yönlendirir.
Prof. Dr. Ece Baban: Kamala Harris'in eşi köklü bir Yahudi aileden geliyor. Sonraki süreçte Harris ve eşinin bağlantı boyutlarını tartışıyor olabiliriz. Önümüzdeki günlerde eşinin de gündemde olacağını düşünüyorum.
