Sevilay Yılman ile Kritik Gündem, farklı görüşler, sıra dışı analizler ile ekrana geldi. Spor mu siyasetin, siyaset mi sporun gündemini belirliyor? Suriye ile normalleşme derken Putin ve Esad Türkiye'ye mi geliyor? Dünyada seçim yılı. Avrupa sağa, Britanya sola mı kaydı? Peki ABD'de ne olacak? Sevilay Yılman sordu, Mücahit Birinci, gazeteciler Nagehan Alçı, Gaffar Yakınca ve Necdet Saraç Kritik Gündem'de yanıtladı.

UEFA MERİH'E NEDEN CEZA VERDİ?

Necdet Saraç: UEFA'nın kararı öncelikle siyasi. Almanya ve birkaç ülke bu işarete karşı tavır almıştır. Bu karar ağır bir karar. Çifte standardın karşılığıdır. Merih Demiral, MHP'li de olabilir. Milli Takım'a sahip çıkan herkesin bu işareti yapması zorunlu değil. Tartışma yanlış kuruldu. "Türkiye'ye sahip çıkanlar bu işarete sahip çıkmalıdır" anlayışını da reddediyorum. Milli Takım, başarılı bir turnuva geçirdi.

Nagehan Alçı: UEFA maddeleri, futbolcu birleştirsin istiyor, bölsün istemiyor. Siyasi sembol, ayrıştırıcı sembol vs istemiyor. Bozkurt işareti apaçık siyasi semboldür ve toplumun belirli kesimini teslim eder. O hareketi yapmasa daha iyiydi. Merih Demiral'ın bu hareketi planlayarak yaptığını düşünmüyorum. MHPli olabilir, olmayabilir de. Sevinç gösterisinde gaza gelmiş ve yapmış olduğu bir hareket. Bir de zamanın ruhu denilen kavram var. Türkiye'de şu anki zamanın ruhu bozkurt işareti yapmanın desteklendiği bir dönem. Buna güvenerek de bu hareketi yapmış olabilir. Futbola siyasi hareketlerin karışmasını doğru bulmuyorum. Türkiye uzun süreden sonra sevinç yaşayıp kenetlenmişken bunun siyasi tartışmaya dönüşmesi yanlıştır.

Biraz da özgüvenli olalım. UEFA, çifte standart uyguladıysa eleştirilmeli. Ama bir futbolcumuza iki maç ceza verdi diye ergen gibi tepki verilmesi doğru değil. Türkiye koskoca bir ülke. "Vay Türkiye'ye karşı karar verelim" psikolojisini de doğru bulmuyorum.


Mücahit Birinci: Bizim tarihimizde rasyonel temelli ırkçılık yoktur. MHP'lilerin temsil ettiği ülkücülerin sağı, o anlaşılan aşırı sağ değildir. O Batı tarzı ırkçı yaklaşımlar sergileniyor mu? Bir parti tarafından sergileniyor (Zafer Partisi). Bu parti azınlıktadır ve kök bulmaz.

Siyaset ve spor ayrı olması denilir ya da dinle. Ama bu hiçbir zaman böyle olmaz. Hristiyan ülkelerin futbolcuları da haç çıkarmıştır. Özetle siayset ve spor her zaman iç içedir.

Bozkurt işaretinin 'Türk ırkçılığı' gibi bir kavram ile özdeşleşmesi doğru değildir.

Gaffar Yakınca: Almanya İçişleri Bakanı bu şikayeti yaptı. Bir bakan neden bununla ilgilensin ki? Almanya bunu sopa ve müdahale aracı olarak kullanmak istiyor. Alman futbolcuların formasında kartal var. Nazi'nin sembollerinde kartal da vardı.

Bozkurt, siyasi semboldür, ülkücüler kullanır. Diğer yandan Türklerin de işaretidir. Ben "Merih keşke bu hareketi yapmasaydı" noktasında değilim. İyi ki de yaptı. Duygularımıza da hitap etti. Mitolojik bir arka planı da var bu işaretin.

TFF GEREKEN TEPKİYİ GÖSTEREMEDİ Mİ?

Mücahit Birinci: Teknik direktör lobileri vardır Türkiye'de. Çeyrek finale çıkarmış teknik direktörü bile nasıl eleştirdiler. Riyad'dan beri TFF Başkanı'nın istifa etmesi gerektiğini söyledim. Riyad kararı Türk marka değerleri de zarar gördü. UEFA'nın Merih Demiral'a verdiği ceza konusunda da gereken tepkiyi göstermediğini düşünüyorum. Gerekirse kapısında yatmalıydı, cezayı çıkartmamalıydı, kameralar karşısında gerekirse agresif tepki göstermeliydi. TFF Başkanı'nın karnesinin de iyi olmadığını düşünüyorum.

Gaffar Yakınca: Savunmayı federasyon hemen verebilirdi. Neden bekledi? Ayakta uyuyorsun. TFF böyle devam ederse sorun olur. Riyad'da, UEFA'da sorun oldu. İktidar meselesi değil sadece, kulüplere de zarar veriyor.

AVRUPA'DA NELER OLUYOR?

Gaffar Yakınca: Avrupa'da ciddi bir yabancı düşmanlığı olduğunu düşünmüyorum. Fransa'da aşırı sağ gelecek korkusu ile sol oy aldı. Bu korkutarak oldu. Avrupa kendini Brüksel merkezli bir noktada pozisyonlandırabilir mi? Brüksel AB merkezidir. Orada koyulan normlar vardır.

Avrupa Birliği ile ilgili Türkiye'nin müzakereleri kesmesi doğru olur. Avrupa Birliğine girmek Türkiye'nin yararına değildir. Bir birliğe üye olduğunuzda onun politikasına uymak zorunda kalırsınız.

TÜRKİYE AB'YE GİRMELİ Mİ?

Mücahit Birinci: Yargı ile ilgili birtakım dayatmaları doğru bulmuyorum. Ama Türkiye'nin AB'ye girmesinin zararlı olacağına dair düşünceyi kabul etmiyorum. Hatta birliğin devamını sağlaması için onlar için eşiktir.

Türkler daha çok Batı'yı merkezler. Hatta Osmanlı'da daha çok Balkan ve Avrupa kültürü sızması olduğunu söyleyen yaklaşımlar var. Dolayısıyla AB'yi şeytanlaştırma politikası doğru değil. Rusya ve Çin'i melekleştirme de doğru değil.

TÜRKİYE-SURİYE İLİŞKİLERİ YENİDEN Mİ ŞEKİLLENİYOR?

Mücahit Birinci: Bence Sayın Cumhurbaşkanı'mızın Esad ile ilgili görüşmeye hazır olmama durumu yok. Bir buçuk sene evvelden başlayan bir süreç var. Suriye'nin toprak bütünlüğüne sürekli vurgu yapar. Esad'ın tezlerinin yanında toprak bütünlüğünü savunması terör faaliyetlerini azaltacaktır. Esad ile bir görüşme gerçekleşecek diye düşünüyorum. Bence sözde kalmayacak. Bu görüşmenin olumlu katkı sağlayacağını düşünüyorum. Masada konuşulmayacak hiçbir şey kalmayacağı kanaatindeyim. Birbirine aşina iki liderdir. Bu ilişkinin bir görüşme ile hızla restore edileceği kanaatindeyim.

Nagehan Alçı: Bu kadar sıcak açıklama olduğuna göre bu görüşme olacaktır. Türkiye, burada görüşme olmasını istiyor. Başka bir ülkede hatta İran'da görüşüleceğine dair iddialar vardı, sordum, doğru değildir. Diplomatik ilişki yürütmek her zaman iyidir. Esad, o kadar katliama rağmen hala lider. Türkiye, en başından doğru davrandı. Daha sonra yanlış kararlar aldı ve kendini çok angaje etti. "Suriye'nin içini de ben şekillendiririm" gibi bir algı oluştu. İktidar bu konuda özeleştiri de veriyor.

Bir de şu var, Esad ile görüşülse bile bu Suriyelilerin gideceği anlamına gelmez. Esad aynı Esad. Bu unutulmamalı.

Necdet Saraç: Türkiye artık yoruldu. Ciddi bir ekonomik yük var. Bu görüşme olmalı. Putin de bu görüşmeden yana. Erdoğan da teyit etti.

Türkiye'nin ve bölgenin bu görüşmeye ihtiyacı var. Yıllardır aynı şeyleri konuşuyoruz. Bu görüşmeyi savunmak durumundayız. Ama bölge çok uluslu oldu. Rusya, Kanada ve hatta İtalya bile bölgede. Mutlaka siyasi hamleler yapılmalı. Bu sürece Arap Birliği, BM dahil edilmeli. Sığınmacı ve tampon bölge açısından tartışma yaratılmalı. Bu bakış açısı sağlanırsa orada durum değişebilir.

Gaffar Yakınca: Devlet başkanları arasında görüşme olması hem Türkiye hem de Suriye açısından bir zorunluluk. Suriye'de Şam yönetimi vardır. Çatışmada olduğu ülkeler var. Amerika ile topraklarında çatışıyor. Ama irtibatları da var. Suriyelilerin yüzde 35'inin bizim topraklarımızda misafir olması ve sınırımızda teröristan sınırı sorunu nedeni ile bu görüşmeye ihtiyaç var.