Bilim insanları, Dünya ve diğer gezegenleri sürekli inceliyor, bunlar üzerinde yeni keşifler yapıyor. Özellikle NASA'nın yoğun çalışmalar yaptığı bu dönemde, Satürn gezegeniyle ilgili ilginç bir enerji dengesizliği tespit edildi.
Belirtilene göre gezegende mevsimsel olarak yaşanan bu dengesizlik, sistemimizdeki Uranüs, Neptün, Jüpiter gibi gaz devi gezegenlerdeki hava ve iklim koşulları konusunda da önemli bir keşif niteliği taşıyor.
SADECE GÜNEŞ'TEN ALINAN ENERJİYE BAĞLI DEĞİL
Mashable.com'un haberine göre 19 yıl boyunca Satürn yörüngesinde görevine devam eden ve 2017'de görev süresi sona eren Cassini-Huygens uzay aracından alınan veriler ışığında keşfedilen bu dengesizlik, gaz devi gezegenlerin iklimlerinin, sadece Güneş'ten alınan enerjiye bağlı olmadığını gösteriyor.
Diğer yandan Güneş Sistemi'nde Güneş'in yaydığı enerji, gezegenlerdeki ana enerji kaynağı. Örneğin Dünya'da iklimlerin oluşmasının ana sebebi, Güneş'ten Dünya'ya ulaşan ısı ve ışıktan kaynaklanıyor. Ancak Satürn'de bu durum farklı görünüyor. Gezegen kendi içindeki enerjiden de faydalanıyor ve bu da bir enerji dengesizliği yaratıyor.
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Houston Üniversitesi'nden fizikçi Liming Li, "İlk kez bir gaz devinde mevsimsel ölçekte küresel bir enerji dengesizliği gözlemlendi. Bu bize sadece gezegenlerin oluşumu ve evrimi hakkında yeni bilgiler vermekle kalmıyor, aynı zamanda gezegen ve atmosfer bilimi hakkındaki düşüncelerimizi de değiştiriyor.'' dedi.
Houston Üniversitesi'nden atmosfer bilimci Xinyue Wang'ın liderliğindeki bir ekip, Cassini-Huygens uzay aracından gelen Satürn'ün parlaklığı hakkındaki verileri incelerken ilginç bir şey fark etti. Gezegenin Güneş'ten aldığı enerjiyle, yaydığı enerji arasında %16'lık bir fark gördüler. Bu farkın da gezegenin mevsimsel değişikliklerle orantılı olarak değiştiğini gözlemlediler.
Daha detaylı incelemelerde araştırmacılar, bu orantının Satürn'ün Güneş'ten olan uzaklığıyla ilişkili olduğunun farkında vardılar. Satürn'ün yörüngesi tam olarak dairesel değil; yani Dünya gibi eliptik bir yörüngeye sahip. Ancak Dünya'nın Satürn'e göre yörüngesinin daha dairesel olduğunu söyleyebiliriz. Bu da gezegenin Güneş'e en yakın ve en uzak konumları arasında %20'lik bir fark olmasına sebep oluyor.
Satürn Güneş'e daha yakınken, uzakta olduğundan çok daha fazla radyasyon alıyor ve bu da mevsimsel bir enerji dengesizliği oluşturuyor. Dünya'nın yörüngesi daha dairesel olduğu için, aynı yüksek farkı mevsimler arasında yaşamıyoruz. Ancak işin ilginci, gaz devi gezegenlerde de farkın bu kadar yüksek olması beklenmiyordu.
Wang konuyla ilgili olarak şu anki model ve teorilere göre, gaz devi gezegenlerin atmosfer ve iklimlerinde küresel enerji bütçesinin dengeli olması gerektiğini söylüyor ve ekliyor: "Ancak bu mevsimsel enerji dengesizliği keşfimizin, şu anki model ve teorilerde değişikliği gidilmesi gerektiğine yol açtığına inanıyoruz."
