Türk dillerindeki asal seslerin esas alındığı Ortak Türk Alfabesi ile Türk halkları arasında iletişimin kolaylaşması bekleniyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, konuya ilişkin olarak "Türk alfabesi projesi üzerinde mutabakata varılması tarihi adım teşkil etmiştir. Proje 34 harften oluşuyor.” ifadelerini kullandı. Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tataristan, K.K.T.C. ve Özbekistan tarafından kullanılacak olan alfabeye ilişkin olarak "Ortak Türk Alfabesi nedir, ne zaman kullanılacak ve kaç harften oluşuyor?" araştırmaları hız kazandı. İşte Ortak Türk Alfabesi harfleri ve okunuşuna ilişkin detaylar...

TÜRK DÜNYASI ORTAK ALFABESİNİ KABUL ETTİ!

Türk Akademisi, Türk Devletleri Teşkilatının (TDT) kurduğu Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonu tarafından hazırlanan ve 34 harften oluşan Ortak Türk Alfabesi'ni kabul ettiğini duyurdu. Bu yeni alfabe, Türk dillerindeki asal seslere dayanarak, tüm Türk dillerinde bulunan fonemleri en doğru şekilde temsil edecek şekilde tasarlandı.

ORTAK TÜRK ALFABESİ NEDİR?

Ortak Türk Alfabesi, Türk dünyasının çeşitli dillerindeki sesleri ve fonemleri temsil eden 34 harften oluşuyor. Bu alfabede her harf, Türk dillerinin ortak ses yapılarına uygun olarak seçildi. Türk dillerindeki fonetik farklılıklar göz önünde bulundurularak yapılan sınıflandırma, Türk halklarının dil mirasını koruma ve birbirleriyle daha kolay iletişim kurmalarını sağlama amacını güdüyor.

Türk Akademisi tarafından yapılan açıklamaya göre, bu alfabe, Türk halkları arasında kültürel bağları güçlendirecek, dil birliğini pekiştirecek ve dilin tarihsel mirasını koruyarak daha etkili bir iletişim sağlanmasına katkıda bulunacak.

Ortak Türk Alfabesi (1)

ORTAK TÜRK ALFABESİ NE ZAMAN KULLANILACAK?

Ortak Türk Alfabesi'nin kullanımı, 2026 yılında başlayacak. 1991'de Türk Dil Kurumunun temsil ettiği toplantıda ilk kez önerilen Latin tabanlı alfabe, o zamandan bu yana pek çok bilimsel toplantı ve çalışma ile şekillendirildi. Ortak Türk Alfabesi’nin kullanımı, dilin evrimini takip ederek, Türk halklarının karşılıklı anlayış ve iş birliğini teşvik etmeyi amaçlıyor.

Yürütülen çalışmaların sonucunda, 2026 yılı itibarıyla Türk dünyasında yer alan birçok ülke bu ortak alfabeyi kabul ederek, kendi dillerini yazarken bu alfabenin harflerini kullanacak. Bu adım, aynı zamanda dilin bilimsel, kültürel ve iletişimsel gelişimine katkıda bulunacak.

ORTAK TÜRK ALFABESİNİ HANGİ ÜLKELER KULLANACAK?

Ortak Türk Alfabesi'ni kullanmaya başlayacak ülkeler arasında Türkiye, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tataristan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) ve Özbekistan yer alıyor. Bu ülkeler, alfabenin dil birliğini artırmak ve Türk dünyasıyla olan ilişkilerini güçlendirmek için ortak bir yazım sistemini benimseyecek.

Bu önemli adım, Türk dillerinin daha geniş bir coğrafyada anlaşılabilirliğini artırarak, Türk halkları arasındaki kültürel etkileşimi de güçlendirecek. Ortak Türk Alfabesi, dilin korunması ve geliştirilmesi adına atılmış tarihi bir adım olarak değerlendiriliyor.

Ortak Türk Alfabesi (3)

ORTAK TÜRK ALFABESİ HARFLERİ

IPA

ST

IPA

ST

IPA

ST

Aa

[ɑ]

[ɑ]

[ɯ]

[y]

Rr

[r]

[r]

Bb

[b]

[b]

İi

[i]

[i]

Ss

[s]

[s]

Cc

[ʤ]

[ǯ]

Jj

[ȝ]

[ž]

Şş

[ʃ]

[š]

Çç

[ʧ]

[č]

Kk

[k]

[k]

Tt

[t]

[t]

Dd

[d]

[d]

Qq

[q]

[q]

Uu

[u]

[u]

Ee

[е]

[e]

Ll

[l]

[l]

Ūū

[ʊ]

[ū]

Әә (Ää)

[æ]

[ä]

Mm

[m]

[m]

Üü

[ʏ]

[ü]

Ff

[f]

[f]

Nn

[n]

[n]

Vv

[v]

[v]

Gg

[g]

[g]

Ññ

[ŋ]

[ŋ]

Yy

[j]

[j]

Ğğ

[ɰ]

[ɣ]

Oo

[о]

[о]

Zz

[z]

[z]

Hh

[h]

[h]

Öö

[œ]

[ö]

Xx

[χ]

[x]

Pp

[p]

[p]


IPA: Uluslararası Fonetik Alfabe

ST: Sovetskaya Tyurkologiya Yayın Kurulu tarafından kabul edilen Latin harflerine dayalı Uluslararası Fonetik Transkripsiyon (1974)