EMEKLİLİKTE YENİ DÖNEM: 1825 gün prim ödeyerek emekli olabilirsiniz!
19
Türkiye'de çalışan milyonlarca vatandaşın hayali olan erken emeklilik ile ilgili birçok düzenleme yapılıyor. Google arama motorlarında araştırmalar yapılırken çalışanlara müjdeli haber geldi.
29
EMEKLİ OLMAK İSTEYENLER DİKKAT
Günümüzde birçok vatandaş için emekli olabilmek adeta maraton koşmak kadar zor hale geldi. Uzayan prim günleri, artan yaş sınırları ve ekonomik koşullar derken milyonlarca insan için emeklilik hayali oldukça uzak bir hedef haline geliyor. Özellikle EYT (Emeklilikte Yaşa Takılanlar) kapsamına girmeyen çalışanlar için mevcut sistem, emekliliği neredeyse erişilmez kılıyor.
39
İşte tam bu noktada SGK’nın özel uygulamaları devreye giriyor. 10 yıl sigortalılık süresi ve sadece 1800 gün primle emeklilik imkânı, birçok kişi için umut ışığı oluyor. Ancak bu hak herkese tanınmıyor. Yalnızca ciddi sağlık sorunları yaşayan ve iş gücünün büyük kısmını kaybetmiş bireyler bu kapsamda değerlendiriliyor.
49
İKİ TEMEL KOŞUL VAR
Bu emeklilik hakkından faydalanmak için iki temel koşulun sağlanması gerekiyor:
En az 10 yıl sigortalı olmak (yani SGK’ya kayıtlı çalışmış olmak).
1800 gün prim ödemiş olmak (yaklaşık 5 yıllık bir çalışma süresi).
Bu temel koşulların yanında, kişinin sağlık durumu da kritik rol oynuyor. SGK, iş gücünün en az %60’ını kaybeden çalışanlara malulen emekli olma hakkı tanıyor. Yani, ağır hastalıklar veya kalıcı sağlık sorunları yaşayan bireyler için bu uygulama devreye giriyor.
59
1800 GÜN PRİMLE EMEKLİLİK
Normal emeklilik sistemi, sigortalıların belirli bir yaşa ulaşması ve belirli bir prim gününü doldurması esasına dayanıyor. Örneğin, 1999 sonrası işe başlayan bir kişinin emekli olabilmesi için en az 7200 gün prim ödemesi ve kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşına ulaşması gerekiyor. Yani neredeyse 20 yıl çalışmak gerekiyor.
1800 gün primle emeklilik, çok daha farklı bir çerçevede değerlendiriliyor. Bu sistem, sağlık durumu çalışmasına engel olan kişilere yönelik özel bir uygulama. SGK, bu durumda olan bireylerin 1800 gün prim ödemesiyle, yani yalnızca 5 yıl çalışmış olmalarıyla emeklilik hakkı tanıyor.
69
Bu hak yalnızca “malul” statüsünde bulunan bireylere tanınıyor. Malul sayılabilmek için ise sağlık kurulu raporuyla iş gücünün %60 ve üzeri oranında kaybedildiğinin belgelenmesi gerekiyor. SGK bu raporu inceliyor ve kabul etmesi halinde bireye malulen emeklilik hakkı tanıyor.
Ancak önemli bir detay var: Bu hak yalnızca 10 yıl sigortalı olan bireylere tanınıyor. 1800 günden az primi olan veya 10 yıl sigortalılık süresini doldurmamış kişiler bu imkândan faydalanamıyor.
79
MALULEN EMEKLİLİK NEDİR?
Malulen emeklilik, çalışma gücünü büyük oranda kaybeden sigortalılara tanınan erken emeklilik hakkıdır. Bu sistemin amacı, artık iş yapamayacak durumda olan bireyleri sosyal güvence altına almaktır. Kısaca özetlemek gerekirse; bir kişi hastalık, kaza veya doğuştan gelen bir sağlık problemi nedeniyle çalışamayacak hale gelmişse ve belirli şartları sağlıyorsa, SGK bu kişiyi emekli eder.
Bu emeklilik türü, kişinin ne kadar süre çalıştığından çok sağlık durumuna odaklanır. Dolayısıyla sosyal devlet anlayışının bir yansıması olarak değerlendirilebilir.
89
İŞTE GEREKEN ŞARTLAR
Malulen emekli olabilmek için SGK tarafından belirlenmiş net kurallar vardır:
En az 10 yıl sigortalılık süresi.
1800 gün prim ödenmiş olması.
İş gücünün %60 ve üzeri kaybı (sağlık kurulu raporuyla belgelenmeli).
Kayıp, sigorta başlangıç tarihinden sonra meydana gelmiş olmalı.
SGK tarafından yetkilendirilmiş hastanelerden sağlık raporu alınmalı.
Bu şartların tamamını sağlayan kişiler, SGK’ya başvurarak malulen emeklilik hakkını talep edebilir.
99
MALULEN EMEKLİLİK KAPSAMINDAKİ HASTALIKLAR
SGK’nın Kabul Ettiği Hastalıklar Listesi
SGK, malulen emeklilik konusunda belirli hastalıkları esas alıyor. Bu hastalıklar genellikle çalışmayı ciddi şekilde zorlaştıran veya imkânsız hale getiren durumlardır. İşte bu kapsama giren bazı rahatsızlıklar:
MS (Multipl Skleroz)
Parkinson
Kalp yetmezliği
Beyin tümörleri
Alzheimer ve demans
Şizofreni, bipolar bozukluk
Sara (Epilepsi)
KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı)
Genetik hastalıklar
Organ kaybı veya işlev bozukluğu
Uyku bozuklukları
AİDS
Görme kaybı
Zeka gerilikleri
Sindirim sistemi kanamaları