Aristotales’’in Poetica eserinde yer alan katarsis, ilgili yapıtta trajedinin seyirci üzerindeki etkisini anlatıyor. Platon’un ‘Devlet’ isimli eserinde de geçen katarsis, adil ve onurlu yöneticilere atfediliyor. Terim, ruhun hem özgürlüğüne hem de tarafsızlığına kavuşturulmasını simgeliyor. Peki, Katarsis ne anlama gelir, nasıl yapılır? Katarsis neden olur?
KATARSİS NE ANLAMA GELİR, NASIL YAPILIR?
Yunanca Katharsis kelimesinden gelen terim, ‘arınma, temizlenme’ anlamına geliyor. Bireyin içselbir arınma ya da duygusal boşalma yaşadığı bir süreç olan katarsis psikolojide, bilinçaltında bastırılmış duyguların açığa çıkması ve kişinin rahatlama hissetmesi olayıdır. Diğer yandan katarsis sanatta ve edebiyatta, izleyicinin yoğun duygular yaşayıp ruhsal bir arınma hissetmesidir.
Katarsis yaşamak için birçok yöntem denenebilir. Bunları şöyle sıralayabiliriz:
- Duygusal film izlemek
- Müzik dinleyerek duygulara yoğunlaşmak
- Derin anlamlı kitaplar okumak
- Şiir ya da tiyatro yoluyla duyguları ifade etmek
- Mektup yazıp yollamadan saklamak ya da yok etmek
- Günlük tutarak hisleri yazıya dökmek
- Grup terapilerine katılabilmek
- Psikoterapiye gitmek
- Sanat terapisi ya da drama terapisi kullanmak
- Spor ya da yoga yapmak
- Ağlamak
- Doğada zaman geçirmek
- Meditasyon ya da mindfulness uygulamaları yapmak
- Derin nefes egzersizleri yapmak
KATARSİS NEDEN OLUR?
Katarsis, özellikle stresli durumlarla veya travmatik anılarla başa çıkmada görülür.