Usta sanatçı Etem Çalışkan hayatını kaybetti. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü sahibi Çalışkan’ın ölüm haberini Türkiye Gazeteciler Cemiyeti Yönetim Kurulu ,“Gazetecilik mesleğine uzun yıllar başarıyla hizmet veren Türkiye'nin en önemli kaligrafi sanatkarlarından, Atatürk'ün imzasını stilize eden, Anıtkabir kitabelerini yazan ekipte yer alan hattat Etem Çalışkan'ı kaybetmenin üzüntüsü içindeyiz. Meslektaşımızın ailesine ve basın topluluğumuza başsağlığı diliyoruz." sözleriyle duyurdu. Peki, Etem Çalışkan neden öldü, hastalığı neydi? Etem Çalışkan kimdir?
ETEM ÇALIŞKAN NEDEN ÖLDÜ, HASTALIĞI NEYDİ?
Etem Çalışkan, yaşlılığa bağlı rahatsızlıkları sebebiyle, Şubat 2025 tarihinde 97 yaşında İstanbul'da tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. Usta sanatçının cenazesi bugün öğle vakti Levent Afet Yolal Camisi'ndeki törenin ardından toprağa verilmek üzere Mersin'in Tarsus ilçesine gönderilecek.
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın sosyal medya hesabından Çalışkan'ın vefatına ilişkin yapılan açıklamada, "Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün imzasını stilize eden, Anıtkabir kitabelerini yazan ekipte yer alan ve Türk grafik sanatına yön veren eserleriyle hafızalarımızda yer eden Etem Çalışkan, sanatı ve ustalığıyla gelecek nesillere ilham kaynağı olmuştur. Gazetecilik mesleğine de uzun yıllar başarıyla hizmet eden Çalışkan, kültür ve sanat hayatımızda daima özel bir yere sahip olacaktır. Merhuma Allah’tan rahmet, ailesine, sevenlerine ve sanat camiamıza başsağlığı diliyoruz" ifadeleri kullanıldı.
ETEM ÇALIŞKAN KİMDİR?
Etem Çalışkan, 1928'de Tarsus'un Göçük köyünde dünyaya geldi. İlk ve orta öğreniminin Mersin'de tamamlayan Çalışkan, Yüksekögrenimini İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi afiş bölümünde yaptı. Sabri Berkel'den desen, Emin Barın'dan yazı, Namık Bayık'dan afiş ve grafik dersleri alan Çalışkan, akademideki öğrenciliği sırasında, Anıtkabir'deki yazıtların yazılmasında Emin Barın'a yardımcı oldu.
1954 yılında öğrenciliği sürerken Yapı Kredi Bankası'nın 10. yıl afişi, şükran belgeleri, diplomaları, madalyalarını yaptı. Aynı yıl Yeni Sabah gazetesinde ressam ve kaligraf olarak gazeteciliğe başlayan Çalışkan’ın ilk işi, gazete için Jane Eyre filminin fotoğraflarının üstüne konuşmalar ve anlatım yazmak oldu. Bu çalışma, Türk basınındaki ilk fotoroman yayınıydı.
Yeni Sabah'tan sonra Ankara'da Zafer ve Öncü gazetelerinde; İstanbul'da Hareket, Dünya, Akşam, Milliyet, Hürriyet gazetelerinde görev yaptı. Manşetleri, olayların resimlerini çizdi. Sanatçı, her yılın 10 Kasım'ında gazetelerde yayımlanan Atatürk portrelerini çiziyordu.
1982'de Hürriyet gazetesinden emekli olduktan sonra Milliyet gazetesine Türk Büyükleri'ni, Güneş gazetesine Kuran'ın Türkçe anlamını, Sabah gazetesine Yunus Emre Divanı'nı hazırladı. Çizgi röportajlar yaptı. Türk Büyükleri çalışması albüm kitap olarak yayınlandı.
1980 yılında Atatürk'ün doğumunun 100. yılı için basılan gümüş ve altın hatıra paraları tasarladı; 1984 yılında PTT için 16 Türk Devleti Pul Serisi'ni hazırladı. Kültür Bakanlığı'nın siparişi üzerine üç yıllık bir çalışma sonucunda Atatürk'ün iki ciltlik Nutuk adlı eserini el yazısıyla yazdı. 844 sayfadan oluşan iki ciltlik eser, 2002'de yayımlandı. 2005 yılında Türkiye Gazeteciler Cemiyeti tarafından verilen Burhan Felek Ödülü ile ödüllendirildi. 1 Şubat 2025 tarihinde 97 yaşında İstanbul'da hayatını kaybetti.
Yeni yazı ile hat yapan Etem Çalışkan, Türkiye'de ders kitaplarında yer alan Gençliğe Hitabe ve İstiklal Marşı'nın yazımını yapan kişidir; fonda yer alan meşhur Atatürk portresinin de çizeridir. Anıtkabir'in inşası sırasında kitabelerin yazılmasında emeği geçen sanatçının en önemli çalışmaları arasında Kur'an'ın Türkçe mealini yeni yazı ile yazması; Nutuk'u kaligrafik olarak iki cilt halinde yazması yer alır.