1 Aralık Dünya AIDS Günü, ilk olarak Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından 1988 yılı itibarıyla anılmaya başlatılmıştır. 1 Aralık'ta düzenlenen etkinliklere birlikte HIV/AIDS'in psikolojik ve toplumsal etkilerine dikkat çekiliyor. Peki, AIDS (HIV) ne demek ve nasıl bulaşır? İşte 1 Aralık Dünya AIDS Günü hakkında merak edilenler...
1 ARALIK DÜNYA NE GÜNÜ?
1 Aralık, Dünya AIDS Günü olarak kabul edilmektedir. Her yıl 1 Aralık'ta, HIV/AIDS'in farkındalığını artırmak, bu hastalıkla mücadelede atılan adımları kutlamak ve toplumu bilgilendirmek amacıyla dünya çapında etkinlikler düzenlenir. İlk kez 1988 yılında Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından başlatılan bu özel gün, AIDS'e karşı küresel mücadelenin desteklenmesi, HIV ile yaşayan bireylerin haklarına saygı gösterilmesi ve hastalığın yayılmasını önlemek için daha fazla bilgi edinilmesi amacıyla önemli bir fırsat sunar.
AIDS NEDİR?
AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetersizliği Sendromu), bağışıklık sistemini zayıflatarak vücudu enfeksiyonlara ve bazı kanser türlerine karşı savunmasız hale getiren bir hastalıktır. AIDS, HIV (Human Immunodeficiency Virus) virüsünün yol açtığı bir hastalıktır. HIV, bağışıklık sistemindeki "T hücreleri" olarak bilinen beyaz kan hücrelerine zarar verir. T hücreleri, enfeksiyonlarla mücadelede önemli bir rol oynar. HIV virüsü vücutta çoğaldıkça, bağışıklık sistemi zayıflar ve vücut, çeşitli enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale gelir. AIDS evresine gelmeden önce, bu süreç yıllar sürebilir.
AIDS’İN BELİRTİLERİ NELER?
HIV enfeksiyonu, başlangıçta belirgin bir belirti göstermeyebilir. Ancak virüs ilerledikçe aşağıdaki belirtiler görülebilir:
Ateş, gece terlemeleri ve halsizlik
Ağızda yaralar
Cilt döküntüleri ve cilt enfeksiyonları
Hızlı kilo kaybı
Şişmiş lenf bezleri
Sürekli öksürük, nefes darlığı
Bu belirtiler, AIDS evresine yaklaşan kişilerde daha belirgin hale gelir.
AIDS NASIL BULAŞIR?
HIV, vücut sıvılarıyla bulaşan bir virüstür. HIV'in yayılma yolları şunlardır:
Kan Yoluyla:
Enfekte olmuş bir kişinin kanıyla doğrudan temas (örneğin, ortak iğne kullanımı, kan transfüzyonu, steril olmayan tıbbi ekipman kullanımı).
Cinsel Yolla:
HIV, korunmasız cinsel ilişki sırasında vücut sıvıları (sperma, vajinal sıvı, kan) yoluyla bulaşabilir. Hem heteroseksüel hem de homoseksüel ilişkilerde bulaşma riski vardır.
Anne-Bebek Arasında:
HIV, gebelik, doğum veya emzirme sırasında anneden bebeğe geçebilir. Bu nedenle HIV testi yapılmadan doğum yapan anneler, virüsü bebeğine geçirebilir.
Kan Nakli ve Organ Nakli:
HIV pozitif bir kişiden alınan kan ya da organlar aracılığıyla bulaşabilir. Ancak günümüzde kan ve organlar HIV testlerinden geçirildiği için bu risk önemli ölçüde azaltılmıştır.
Dünya AIDS Günü, HIV ve AIDS ile mücadeleye yönelik farkındalık yaratmak ve bu hastalıkla ilgili daha fazla bilgi edinmek için önemli bir fırsat sunmaktadır.