TOBB ETÜ’nün 2010 yılından bu yana üzerinde çalıştığı kuantum bilgisayarı 21 Kasım 2024 tarihi itibariyle faaliyete geçiyor. Büyük bir törenle kamuoyuna tanıtılacak bilgisayarın adı ve özellikleri hakkında bilgi verilirken kuantum bilgisayarlar ile bilgi işlem teknolojilerinde uluslararası rekabet gücünün artacağı belirtiliyor…
KUANTUM BİLGİSAYAR NEDİR?
Kuantum bilgisayarı, klasik bilgisayarlardan farklı olarak kuantum mekaniği prensiplerini kullanarak çalışan bir bilgisayar türüdür. Bu bilgisayarlar, bilgiyi klasik bilgisayarlardaki gibi bitler (0 ve 1) yerine kübitler (qubits) üzerinden işler. Kübitler, süperpozisyon ve dolanıklık gibi kuantum fenomenlerini kullanarak aynı anda birden fazla durumu temsil edebilir. Bu, kuantum bilgisayarlarının belirli problemlerde klasik bilgisayarlara göre çok daha hızlı işlem yapabilmesini sağlar.
Öne Çıkan Temel Kavramlar:
Süperpozisyon: Bir kübit, aynı anda hem "0" hem de "1" durumunda olabilir. Bu, hesaplamada aynı anda birçok olasılığın değerlendirilmesine olanak tanır.
Dolanıklık (Entanglement): Birden fazla kübit birbiriyle dolanık hale gelebilir. Bir kübitin durumu değiştiğinde, onunla dolanık olan diğer kübitlerin durumu da anında değişir. Bu, güçlü bir bilgi işleme ve iletişim yeteneği sağlar.
Kuantum Geçişkenlik: Kübitlerin durumu çok hassas olduğundan, çevresel faktörlerden kolayca etkilenebilir. Bu, kuantum bilgisayarlarının geliştirilmesindeki en büyük zorluklardan biridir.
KUANTUM BİLGİSAYARLARININ AVANTAJLARI
Hız: Karmaşık hesaplamalar (örneğin, büyük sayıların asal çarpanlara ayrılması, protein katlanma simülasyonları) klasik bilgisayarlardan çok daha hızlı yapılabilir.
Kriptografi: Mevcut şifreleme yöntemlerini çözmede büyük bir potansiyele sahiptir, bu yüzden siber güvenlikte devrim yaratabilir.
Optimizasyon Problemleri: Lojistik, finans ve enerji gibi sektörlerde karmaşık optimizasyon problemlerini çözmede kullanılabilir.