1915 yılında Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında gerçekleşen Çanakkale Deniz Savaşı, Türk milletinin azim ve kararlılığıyla zaferle sonuçlanarak tarihe altın harflerle kazındı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Atatürk ve Çanakkale Savaşlarını Araştırma Merkezi Müdür Yardımcısı Dr. İsmail Sabah,18 Mart 1915 tarihinde Çanakkale Deniz Savaşı'nda yaşananları, Ekol TV muhabiri Şeyma Kan'a anlattı.
Tüyleri diken diken eden anları anlatırken Sabah, şu sözleri kullandı:
Çanakkale ruhunu en iyi tanımlayanlardan biri de zaferin mimarlarından biri olan Gazi Mustafa Kemal Atatürk. Kendisi 1918 yılında Ruşen Eşref Günaydın’la bir röportaj gerçekleştirdiğinde ve kendisine ‘Çanakkale savaşını nasıl kazandınız?’ diye bir soru sorulduğumda şu cevabı verdi:
ÇANAKKALE SAVAŞLARINI KAZANDIRAN BU RUHTUR
Biz kişisel kahramanlık sahneleri peşinde koşmuyoruz. Yalnız size 'Bombasırtı Vakası'nı anlatmadan geçemeyeceğim. Siperler arası mesafe 8 metre yani ölüm muhakkak. Birinci siperler düşüyor, ikinci siperdekiler ise derhal ölünün yerini alıyor. Fakat ne kadar imrenilecek bir ruh, nasıl bir tevekkül biliyor musunuz? Öleni görüyor, 3 dakikaya kadar öleceğini biliyor. Okuma bilenler Kur’an-ı Kerim okuyor, bilmeyenler Kelime-i şehadet getirerek cennete yürüyorlar. Çanakkale muharebeleri Türk askerinin ruh kudretini gösteren şayan-ı hayret ve tebrik bir misaldir. Emin olmalısınız ki Çanakkale savaşlarını kazandıran ruh yüksek ruhtur.
EN KRİTİK ANLARI
Çanakkale Zaferi’nin en kritik anlarından biri savunmanın boğaz dışında ya da önünde değil de boğaz içerisinde yapılmasının kararlaştırılmasıdır. Eğer boğaz dışında savunma yapılsaydı İngiliz ve Fransız gemileri istedikleri yönden istikalarımızı bombalayabileceklerdi. Burada Cevat Paşa’yı çok güzel bir rahmet ve minnetle anmak lazım.
BATARYADA METANETLE MÜCADELE
İkinci kırılma anı da Çanakkale Boğazı’nın mayınlanmış olmasıydı. Buradaki en büyük başarı da Nusret Mayın Gemisi’ne aitti. Üçüncü sebep de Koca Seyit gibi kahramanların bataryalarda metanetle ve cesaretle mücadele etmiş olmalarıydı.
Avustralya resmi tarihi Kanlısırt’daki muharebeyi anlatırken 'Burada savaşan askerlerin ölen arkadaşlarına gösterecekleri tek saygı yüzlerine basmamaktı' diyor.