Türk ev ve mutfak eşyaları sektörü, 2024 yılı ihracat performansını açıklayarak zorlu bir yılı geride bıraktı. Sektör, Ağustos ayından itibaren toparlanma sinyalleri alsa da yıl genelinde yüzde 1,3’lük bir düşüşle 3,16 milyar dolarlık ihracat hacmine ulaştı. Sektörde finansman maliyetleri ve kur baskısı, ihracatçıların hedeflerini olumsuz etkileyen başlıca sorunlar arasında yer aldı.
ALT ÜRÜN GRUPLARINDA DALGALI PERFORMANS
Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) verilerine göre, 2024 yılında alt ürün grupları bazında yalnızca elektrikli ürün grubunda artış yaşandı. Elektrikli ürün grubu ihracatı yüzde 3 artarken, metalden mamul ürünler yüzde 2,3, plastik ürünler yüzde 1,6, cam ürünler yüzde 6,7 ve seramik ürünler yüzde 10,8 düşüş gösterdi.
Birim ihracat fiyatları ise elektrikli ürünlerde 4,56 dolardan 4,67 dolara, metal ürünlerde 4,57 dolardan 4,63 dolara yükseldi. Bu artışlar, maliyetlerin ihracat fiyatlarına yansıtılmaya çalışıldığını gösterse de sektörün genel karlılığı üzerindeki baskıyı hafifletmekte yetersiz kaldı.
PAZARLARDAKİ DEĞİŞİM VE YENİ HEDEFLER
Sektörün en büyük ihracat pazarlarından İngiltere’ye elektrikli ürün ihracatı azalırken, Almanya, İtalya, İspanya ve Yunanistan gibi Avrupa ülkelerine yapılan ihracatta artış kaydedildi. Metal ürünlerde ise Mısır’a ihracat düşüş gösterirken, İtalya, Irak, Fas ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelere çift haneli artışlar yaşandı. EVSİD Yönetim Kurulu Başkanı Talha Özger, yılın ilk aylarında yüzde 5’lere varan düşüşlerle başlayan ihracat sürecinin, Ağustos sonrasında toparlanarak yılı yüzde 1,3’lük bir kayıpla kapattığını belirtti. Özger, “Yüksek faiz ve düşük kur baskısı, ihracatçılar üzerinde büyük bir yük oluşturuyor. Ancak yeni pazarlar bularak ve ürün çeşitliliğimizi artırarak bu zorlukları aşmayı hedefliyoruz.” dedi.
KÜRESEL REKABETTE GERİLEME
Türkiye, 2023 ve 2024 verileri doğrultusunda ev ve mutfak eşyaları ihracatında küresel ölçekte yüzde 3,2 büyüyerek dünya ortalamasının gerisinde kaldı. Bu süreçte Türkiye, en fazla ihracat yapan ülkeler sıralamasında 6. sıraya gerileyerek yerini Fransa’ya kaptırdı.
Sektör temsilcileri, önümüzdeki dönemde finansman ve kur sorunlarının geçici olduğunu belirterek, global rekabette yeniden güçlenmek için çalışacaklarını ifade ediyor. Yeni pazar arayışları, sektörün en büyük umut kaynağı olarak görülüyor.