2025 yılında uygulanacak asgari ücreti belirlemek üzere Asgari Ücret Tespit Komisyonu toplantısı dün başladı. İlk günkü toplantıya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan başkanlık etti. Komisyon sonraki günlerde Çalışma Genel Müdürü Mehmet Baş başkanlığında toplanmaya devam edecek. Komisyonda işçileri temsil eden üyelere TÜRK – İŞ Genel Başkan Yardımcısı Ramazan Ağar, işçileri temsil eden üyelere ise Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) Genel Sekreteri Akansel Koç başkanlık edecek. Komisyon dört toplantının sonunda çalışmalarını tamamlayacak.
Asgari ücrete yapılacak zam, milyonlarca işçiyi ve işvereni etkiliyor. Bazı sektörler ise asgari ücret zammından daha çok etkileniyor. Bunların başında toplam işçi sayısı ve asgari ücretle çalışan işçi oranının yüksekliği bakımından perakende ticaret, inşaat, giyim ve yiyecek içecek hizmetleri geliyor.
ASGARİ ÜCRET İŞÇİ VE İŞVERENİ ETKİLİYOR
Asgari ücrete yapılacak zam yaklaşık 7 milyon işçiyi doğrudan ilgilendiriyor. Ancak, asgari ücrete komşu ücretle veya ortalama ücretle çalışan milyonlarca kişi de asgari ücret zammından etkileniyor. Bazı sektörlerde çalışan işçiler ile işverenler asgari ücrete diğer sektörlerden çok daha fazla duyarlı bulunuyor. Merkez Bankası’nın 2021 yılındaki verilere dayanarak yaptığı araştırmaya göre, konaklama ve yiyecek hizmeti sektöründe çalışanların yüzde 73’ü asgari ücret ve altında ücretle çalışıyorlar. Asgari ücret ve altında ücretle çalışanların oranı inşaatta yüzde 71,4, giyimde yüzde 70,5, deride yüzde 69,7, gıdada yüzde 67,1, toptan ve perakende ticaret sektöründe ise yüzde 64,4’ü buluyor.
SEKTÖRLER ASGARİ ÜCRETE DUYARLI HALE GELDİ
Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilen prime esas kazançlara göre, söz konusu sektörlerde asgari ücrete duyarlılığın 2024 yılında da devam ediyor. Eylül ayı itibarıyla Türkiye’de 16,9 milyon sigortalı işçi bulunuyor. Her 100 sigortalı işçiden 9’unun istihdam edildiği (1,56 milyon kişi) perakende ticaret sektöründe ortalama ücretler asgari ücretin sadece yüzde 21 üzerinde bulunuyor. Sektörlerdeki ortalama ücretlere yönetici pozisyonundaki kişilerin ücretlerinin de dahil olduğu dikkate alınırsa, bu sektörde işçilerin genellikle asgari ücretle çalıştığı görüldü.
Toplam 1,39 milyon işçinin çalıştığı istihdam deposu sektörlerden bina inşaatında çalışanların ortalama ücreti asgari ücretin yüzde 28 üzerinde yer alıyor.
ORTALAMA ÜCRETLER ASGARİ ÜCRETİN YÜZDE 31 ÜSTÜNDE
Yiyecek ve içecek hizmeti sektörü en yüksek istihdam bakımından üçüncü sırada yer alıyor. Toplam 877 bin işçinin çalıştığı sektörde ortalama ücretler asgari ücretin yüzde 31 üzerinde bulunuyor.
Merkez Bankası’nın araştırmasında konaklama ve yiyecek sektörleri birlikte gösteriliyor. Konaklama sektöründe ortalama ücretlerin asgari ücretin yüzde 75 üzerinde olduğu görülüyor. Konaklama sektörü de 509 bin işçi ile istihdam deposu sektörler arasında yer alıyor.
Toplam 591 bin işçinin istihdam edildiği giyim sektöründe ortalama ücretler asgari ücretin yüzde 21, 385 bin işçinin çalıştığı tekstil sektöründeki ücretler ise asgari ücretin yüzde 64 üzerinde seyrediyor.
EV HİZMETLERİ ASGARİ ÜCRETİN YÜZDE 4 ÜZERİNDE
Ev hizmetlerinde ayda 10 günden fazla çalışanlar ve ev içinde çalışanların ortalama ücretleri asgari ücretin sadece yüzde 4 üzerinde seyretmekle birlikte bu sektörlerde çalışan sayısı sırasıyla 27 ve 31 bin kişiden oluşuyor.