Rusya’nın 14 Şubat 2025 tarihinde Çernobil Nükleer Santrali’ni vurduğu açıklandı. Saldırı, bölgede büyük endişe yaratırken Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’den santraldeki önemli bir yapının hasar gördüğü açıklaması geldi. 1986 yılında Çernobil Nükleer Santrali’nin 4. Reaktöründe yaşanan patlama sonucu, 1945 yılında Hiroşima’ya atılan atom bombasının 50 katına eşit miktarda radyasyon yayılmıştı. Ukrayna’nın başkenti Kiev’e 110 km mesafede bulunan Çernobil’de yaşanan son gelişmeler vatandaşlar tarafından merak ediliyor. Peki, Çernobil nerede, hangi ülkede? Çernobil Türkiye’ye ne kadar uzaklıkta?
RUSYA’DAN ÇERNOBİL NÜKLEER SANTRAL’E SALDIRI
Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) sosyal medyadan yaptığı açıklamada, 14 Şubat 2025 tarihinde Ukrayna’daki Çernobil Nükleer Santrali’nde bir patlama olduğunu duyurdu. Ukrayna, saldırıda Rusya’yı suçlarken, Kremlin iddiaları reddetti.
Ajanstan yapılan açıklamada, patlamanın dördüncü reaktörünün kalıntılarının bulunduğu çelik kalkanda yaşandığı belirtildi. IAEA, santraldeki ekibin patlama sesi duyduğunu ve patlamanın yangına yol açtığı ve yangının söndürüldüğünü bildirdi.
“Yüksek patlayıcı başlığa sahip bir Rus saldırı İHA’sı, dünyayı radyasyondan koruyan bariyeri hedef aldı” diyen Zelenski, “Radyasyon seviyeleri değişmedi ve sürekli olarak izleniyor. İlk değerlendirmelere göre, barınağın gördüğü hasar ciddi” diye ekledi.
ÇERNOBİL NEREDE, HANGİ ÜLKEDE?
Çernobil Nükleer Santrali, Ukrayna sınırları içerisinde yer alıyor. Santral, Ukrayna’nın başkenti Kiev'e 110 kilometre mesafede bulunuyor.
ÇERNOBİL TÜRKİYE’YE NE KADAR UZAKLIKTA?
Çernobil Nükleer Santrali kuş uçuşu Edirne'ye 1090 km, İstanbul'a 1130 km ve Ankara'ya da 1250 km mesafede bulunuyor.
ÇERNOBİL OLAYI NEDİR?
26 Nisan 1986'da Ukrayna'nın Pripyat kenti yakınlarında bulunan Çernobil Nükleer Santrali'nde dünyanın en büyük nükleer felaketlerinden biri yaşandı.
25 Nisan 1986 gecesi, 4 numaralı reaktörde güvenlik testi yapılırken, reaktörün güç seviyesinde ani bir düşüş oldu. Operatörler reaktörü stabil hale getirmeye çalışırken, kontrol çubuklarını geri çekti ve güvenlik protokollerini ihlal etti. Reaktör kontrolden çıktı ve patlama meydana geldi.
Patlamada, büyük bir radyoaktif sızıntı yaşandı ve çevreye reaktif izotoplar yayıldı. Santral çalışanları ve itfaiyeciler yüksek dozda radyasyona maruz kalarak hayatını kaybetti. Pripyat kenti boşaltıldı fakat halk felaketin büyüklüğü hakkında geç bilgilendirildi. Bu radyoaktif bulutlar özellikle Belarus, Uktayna ve Rusya’yı ağır şekilde etkiledi. Kanser vakaları arttı, genetik bozukluklar gibi sonuçları oldu. Çernobil santralinin 4 numaralı reaktörü beton bir sarkofaj ile kapatıldı ancak radyoaktif sızıntı riski devam etti. 2016’da Yeni Güvenli Konfinman isminde daha büyük bir yapı reaktörün üzerine yerleştirildi. Çernobil bu olaydan sonra yasak bölge olarak kaldı. Yalnızca bilim insanları ve turistler tarafından ziyaret ediliyor.
ÇERNOBİL NÜKLEER KAZASI TÜRKİYE’Yİ ETKİLEDİ Mİ?
Çernobil'deki patlama sonrasında oluşan radyoaktif bulutlar, 3 Mayıs 1986 Cumartesi günü Marmara'ya, 4-5 Mayıs günleri Batı Karadeniz'e, 6 Mayıs günü Çankırı üzerinden Sivas'a, 7-9 Mayıs tarihlerinde Trabzon-Hopa'ya ulaştı. 10 gün sonra da tüm Türkiye'ye radyoaktif parçacıklar yayıldı.
Kazanın yol açtığı yangın 10 gün devam etti. Patlamanın etkisiyle çevreye yaklaşık 380 milyon kuri (radyoaktivite birimi) radyasyon yayıldı. Yüzde 70'i Belarus, Ukrayna ve Rusya topraklarında yer alan 200 bin kilometrekarelik bir alan radyasyonun etkisi altında kaldı.